Powrót do

Bić wroga karnawałem

dodany: 07.12.2004 | autor: Agnieszka Apanasewicz

Szczerze mówiąc, nie tego się spodziewałam. Miały być barykady przed Uniwersytetem Franka, mnóstwo ludzi z pomarańczowymi wstążkami, manifestujących poparcie dla opozycji. Lwów, który zobaczyłam późnym sobotnim wieczorem 20 listopada, spał. Następnego dnia wcale nie było mniej spokojnie. Galicja się modli – napisał o tej sytuacji jeden z najbardziej prestiżowych ukraińskich tygodników, Dzerkalo tyznia. Ale co właściwie miałoby się dziać? (retoryczne pytanie koleżanki Lwowianki). Blokady zdjęto, by uniknąć prowokacji, a w dzień wyborów się – głosuje. Zacznie się dziać, jeśli zajdzie taka konieczność.

Wieczorem rozpoczęło się oczekiwanie na wyniki. Wspólne wyniki. Dzyga i Lalka, jedne z najbardziej popularnych lwowskich kawiarni, były wyjątkowo czynne całą dobę, w obu na wielkich monitorach transmitowano program 5 kanału. Wyniki exit-polli wywoływały zbiorową euforię. Nad ranem pojawiły się pierwsze podliczenia Centralnej Komisji Wyborczej...

A już następnego dnia działacze organizacji Pora i Sprotyw (przy moim współudziale również) przyozdobili cały Lwów pomarańczowymi wstążkami. O 15.00 odbyła się wielotysięczna manifestacja w centrum miasta pod hasłem Obroń swój wybór. Pojawili się nawet, niosąc pomarańczową flagę Juszczenko – TAK!, przedstawiciele rady miasta. A do wieczora pomarańczowe wstążki zdjęto z polecenia administracji.

Tej nocy wracaliśmy do domu. Część drogi do granicy przeszliśmy pieszo – zwolennicy Juszczenki protestowali na drogach. Trudno, jak widać, uciec z walczącego statku.

Na szczęście, nadwyrężony honor udało się ocalić. W tym samym tygodniu do Kijowa zaczęły wyjeżdżać grupy polskich studentów – z biało-czerwonymi flagami i sporą dawką entuzjazmu oraz idealizmu jechali walczyć (pokojowo, rzecz jasna) za naszą i waszą wolność. Jechałam pociągiem relacji Kraków—Kijów. I, zdaje się, wszyscy nim zmierzali w to samo miejsce – na Majdan Nezaleznosti. Atmosfera zagęszczała się z każdą godziną. Coraz więcej plotek o tysiącach zwolenników Janukowycza na głównym dworcu w Kijowie, o jednostkach specnazu w pobliżu miasta...

W wywiadzie dla Gazety Wyborczej Bronisław Geremek powiedział, że określać Pomarańczową Rewolucję w Kijowie mianem karnawału, znaczy obrażać patriotyczny zryw tysięcy Ukraińców. To jednak przecież nie przyczyn manifestacji opis, lecz jej ducha. Wiemy, że nie przyszli się bawić, że dowiedli, jak bardzo wolnym i obywatelskim są społeczeństwem. Nie da się jednak zaprzeczyć, że duch radości i zabawy, panujący na Majdanie, kojarzył się właśnie z karnawałem. W jego wersji prawie idealnej – gdzie nikomu, mimo mnogości osób, nie grozi stłamszenie, zadeptanie. Gdzie ludzie zapraszają osoby zupełnie sobie obce na nocleg. Gdzie bezpłatnie można otrzymać gorącą kawę, herbatę, obiad. Gdzie nikt nie upija się agresywnie (bo, że nie pije się w ogóle, to jednak nieprawda). Kto byłby choć godzinę w takim Kijowie, przestałby martwić się czarnymi scenariuszami, przewidującymi użycie siły przeciw demonstrantom. Kto zresztą miałby jej użyć? Milicja z narodem, Armia z narodem – jak skandowali pomarańczowi? A biało-niebieskich, z Doniecka, widziałam w Kijowie tylko raz. Kilka dziewcząt i chłopców (o twarzach wcale nie zakazanych) pojawiło się z flagami Janukowycz – wybir 2004 przed budynkiem Sądu Najwyższego, gdy ten rozpoczynał rozpatrywanie oskarżenia wniesionego przez sztab Juszczenki. Nie byli w stanie przekrzyczeć pomarańczowych, skandujących Doneck, Donbas, pryjednujsja do nas (Doniecku, Donbasie, przyłącz się do nas). A potem Molodci (Zuchy). Dlaczego? W dowód solidarności i uznania dla biało-niebieskich, którzy swoje flagi ozdobili pomarańczowymi wstążkami.