Powrót do

-> strona g³ówna

Veliko Tyrnovo – wielkie zwiedzanie

dodany: 08.05.2006 | autor: Iza Pietras


Jest godzina 22, autobus wje¿d¿a na dworzec w Sofii, uderza mnie blask nowej budowli, gor¹ce, wilgotne powietrze dra¿ni po tylu godzinach podró¿y… ale to jeszcze nie koniec. ¯eby dojechaæ do Veliko Tyrnovo najlepiej przesi¹œæ siê na jeden z rejsowych autobusów jad¹cych bezpoœrednio z Sofii do Veliko Tyrnowo, podró¿ którym zajmuje oko³o 3,5 godziny. Po tym czasie mo¿emy siê ju¿ przenieœæ w œwiat pe³en zielonych, bujnych lasów, zabytków i uroczych uliczek, po których szybciutko przebiegaj¹ koty, a psy œmia³o prosz¹ o jedzenie.

Veliko Tyrnovo (zwane te¿ Miastem Carów, dawna stolica Drugiego Pañstwa Bu³garskiego w latach 1185- 1396), to zamieszkane przez 75 tys. ludzi miasto, które po³o¿one jest nad rzek¹ Jantr¹ i otoczone wzgórzami, na jednym z których wznosz¹ siê ruiny twierdzy Carewiec, dawnej siedziby carów; Trapezica, Sveta Gora (tam teraz znajduje siê uniwersytet) i Momina Krepost to kolejne wzgórza w okolicy.

Historia miasta siêga V w., kiedy to za czasów cesarza Justyniana Wielkiego, na wzgórzu Carewiec stanê³a twierdza, do dziœ ogromna atrakcja miasta. W wieku VII zdobyli j¹ S³owianie, a umocniona w VIII w. przez chana Kruma zaczê³a spe³niaæ rolê siedziby w³adców Pierwszego Pañstwa Bu³garskiego. Rok 1185 to dla Veliko Tyrnovo czas powstania Asena i Piotra. Po powstaniu Drugiego Pañstwa Bu³garskiego, w roku 1186 zosta³o og³oszone stolic¹ carstwa. Od tego czasu miasto zaczê³o rozkwitaæ. W 1350 roku za spraw¹ œw. Teodozjusza za³o¿ono tutaj szko³ê piœmiennictwa, która przyci¹ga³a uczonych z ca³ej Bu³garii i zagranicy. Druga szko³a literacka na terenie Tyrnova to szko³a patriarchy Ewtimija w monastyrze Trójcy Œwiêtej. W lipcu 1393 r. Tyrnovo zosta³o podbite przez Turków, a twierdza uleg³a zburzeniu. Zosta³o wyzwolone w 1877 r. przez rosyjskiego genera³a i w póŸniejszym czasie odegra³o bardzo du¿¹ rolê w odbudowie kulturalnej kraju. To w³aœnie w Veliko Tyrnovo napisano konstytucjê w roku 1879, a w 1909 r. proklamowano tu niepodleg³oœæ pañstwa bu³garskiego.

Veliko Tyrnovo dobrze jest zwiedzaæ pieszo lub te¿ korzystaj¹c z tutejszych tanich taksówek (przy dojeŸdzie do bardziej odleg³ych miejsc). Jak przysta³o na zabytkowe miasto Bu³garii, Veliko Tyrnovo posiada kilka godnych uwagi cerkwi. Jedna z nich to cerkiew Czterdziestu Mêczenników w dzielnicy Asenowa, zbudowana w 1230 roku ku chwale zwyciêstwa Bu³garów nad Biznatyjczykami pod wodz¹ Asena II. Kiedyœ pe³ni³a funkcjê zarówno mauzoleum carskiego, jak i meczetu.

Id¹c dalej warto wst¹piæ do cerkwi Œw. Œw. Piotra i Paw³a z freskami z XIV-XVII wieku. Najstarsz¹ cerkwi¹ w mieœcie jest cerkiew œw. Dymitra z Tesalonik. W pobli¿u znajduje siê równie¿ cerkiew œw. Gieorga z 1612 r., powsta³a na ruinach œwi¹tyni chrzeœcijañskiej. W odbudowanej w XVIII w. budowli mo¿na podziwiaæ przepiêkne freski. Dwie kolejne cerkwie to cerkiew œw. Niko³y i œw. œw. Cyryla i Metodego.

Turystów lubi¹cych wystawy i ekspozycje, Veliko Tyrnovo zaprasza do swoich muzeów. W Muzeum Bu³garskiego Odrodzenia Narodowego i Zgromadzenia Narodowego, mieszcz¹cym siê w budynku dawnego ratusza tureckiego, mo¿emy obejrzeæ ubiory, fotografie i ksi¹¿ki dotycz¹ce historii Veliko Tyrnovo oraz portrety wa¿nych osób, jak równie¿ kolekcjê ikon. Muzeum Wspó³czesnej Historii Bu³garii zachêca zwiedzaj¹cych fotografiami, monetami i pami¹tkami z czasów wojen. Muzeum Archeologiczne prezentuje rzymsk¹ ceramikê, eksponaty œredniowiecznej Bu³garii i znaleziska z Nicopolis-ad- Istrum, a Narodowe Muzeum Sztuki wystawia obrazy artystów z okolic Tyrnova oraz eksponaty z Silistry, Dobriczu i Ruse. Warty uwagi jest przepiêkny Dom Sarafkina, zbudowany przez tureckiego kupca, który obecnie przekszta³cony jest równie¿ na muzeum. Mo¿na tam ogl¹daæ meble w stylu bu³garskiego odrodzenia, ceramikê, bi¿uteriê, tradycyjne stroje, wyroby metalowe i inne.

Niew¹tpliwie jednak najwiêksz¹ atrakcj¹ Veliko Tyrnovo jest twierdza Carewiec, stanowi¹ca czêœæ Muzeum-Rezerwatu. Zosta³a ona zbudowana w V wieku przez Bizantyjczyków i wielokrotnie umacniana. Mimo ma³ej iloœci prac remontowych, dalej cieszy siê wielk¹ popularnoœci¹. Wysokoœæ murów Carewca siêga 10, a nawet 12 metrów. Zwiedzaj¹c Carewiec koniecznie trzeba obejrzeæ pozosta³oœci XII i XIII-wiecznych monastyrów, siedzibê w³adców o powierzchni 4500 m2, z której kolejno 22 w³adców rz¹dzi³o Bu³gari¹ oraz s³ynn¹ Ska³ê Straceñców, z której wrzucano do rzeki zdrajców. Kolejnym punktem zwiedzania powinna byæ cerkiew b³ogos³awionego Zbawiciela z roku 1235 i wie¿a Baldwina, z której szczytu mo¿na podziwiaæ panoramê miasta.

Wieczorem obowi¹zkowo nale¿y wybraæ siê na pokaz œwiat³a i dŸwiêku (pierwszy odby³ siê w 1985 r.) odbywaj¹cy siê w³aœnie na Carewcu. Pokaz to niezwyk³e po³¹czenie kolorowych œwiate³ i przejmuj¹cych dŸwiêków, przedstawiaj¹cych tragiczn¹ historiê Drugiego Pañstwa Bu³garskiego. Pozostaje to na d³ugo w pamiêci, bowiem atmosfera podczas tego wydarzenia jest niezwyk³a. Wokó³ ciemnoœæ, a przed oczyma oœwietlone wzgórze Carewiec. Dodatkowo bardzo dobre nag³oœnienie sprawiaj¹, ¿e dŸwiêk przeszywa a¿ do wnêtrza. Co roku w maju w Veliko Tyrnowo odbywa siê, trwaj¹cy ponad 10 dni, Bu³garski Festiwal Folkloru.

Okolice Veliko Tyrnovo kryj¹ w sobie równie ciekawe miejsca, jak samo miasto. Najbardziej znan¹ miejscowoœci¹ w okolicy jest Arbanasi, le¿¹ca tylko 5 km od Tyrnova, a która jest celem wielu wycieczek. Arbanasi zosta³a za³o¿ona przez chrzeœcijan Albanii w XV wieku, a w wieku XVI powsta³ tutaj Monastyr Œwiêtej Trójcy. W 1798 r. miasteczko zosta³o prawie doszczêtnie zniszczone przez Turków. W Domu Konstancewa wzniesionym w XVII wieku, w stylu bu³garskiego odrodzenia, mo¿na kupiæ liczne pami¹tki, w tym hafty. Najstarsza cerkiew to cerkiew Narodzenia Chrystusa, której œciany ca³kowicie pokryte s¹ cudnymi freskami z okresu 1632-1699. Inne cerkwie Arbanasi to: cerkiew œw. œw. Archanio³a Micha³a i Gawrai³a, cerkiew œw. Dymitra, cerkiew œw. Atanasa i cerkiew œw. Gieogra.

6,5 km na pó³noc od Veliko Tyrnovo zachwyca czwarty pod wzglêdem wielkoœci w Bu³garii, Monastyr Preobra¿enski (Przemienienia Pañskiego), zbudowany w roku 1360. Znajduj¹ce siê na terenie monastyru cerkwie zdobi¹ freski dzie³a Zacharia Zografa.

Veliko Tyrnovo to miasteczko z prawdziw¹ bu³garsk¹ dusz¹. Aby j¹ odkryæ wystarczy wybraæ siê na spacer po mieœcie, a w przerwie zwiedzania usi¹œæ w kawiarni, z której tarasu mo¿na podziwiaæ okolice i napiæ siê ajranu (popularny napój Bu³garów, który przypomina polski, posolony kefir). Warto zostaæ tu choæby na parê dni i nie martwiæ siê o nocleg, bowiem – chocia¿ informacja turystyczna nie pracuje w weekendy – to oprócz licznych hoteli i pensjonatów, miejscowi chêtnie oferuj¹ turystom nocleg.


Bibliografia:
Paul Greenway, (t³umaczenie A. Bielczyk, J. Bia³ko, H. Staszkiewicz) Praktyczny przewodnik: Bu³garia, Wydawnictwo Pascal 2003, Bielsko-Bia³a
www.veliko-tarnovo.net
www.hristodimitrov.8m.com