Powrót do

Friderik Irenej Baraga (si)

dodany: 11.08.2004 | przygotował: Witek Karkos

Słynny misjonarz i językoznawca urodził się 29 czerwca 1797 roku w miejscowości Mala vas koło Dobrniča. Młodość spędził w majątku Trebnje, będącym własnością jego ojca. Ukończył szkołę w Lublanie; następnie studiował na uniwersytecie w Wiedniu, gdzie otrzymał dyplom z prawa. W Lublanie studiował jeszcze teologię; tam również w roku 1823 przyjął święcenia kapłańskie. Baraga pracował jako kapłan w Stražišču (obecnie dzielnica Kranja) oraz w Metlice, gdzie w roku 1830 wydał modlitewnik Pokarm duchowy dla chrześcijan, którzy pragną w duchu i prawdzie modlić się do Boga (książeczka cieszyła się dużą popularnością; doczekała się aż dziewięciu wydań).

Baraga słynął z płomiennych kazań i bezpośredniości wobec słuchaczy. Ten sposób głoszenia wiary był sprzeczny z duchem jansenizmu, który przeniknął do Słowenii z Belgii i Francji. Konflikt z częścią duchowieństwa był jednym z powodów, dla których Baraga zdecydował się zostać misjonarzem. Pracę rozpoczął w 1831 roku w Arbre Croche (Harbour Spring), nad jeziorem Michigan. Drugą misję założył w Grand River, na terenie, który graniczył z terytoriami indiańskimi. Misjonarz namawiał Indian do ustabilizowania sposobu życia, uczył ich czytać i pisać, a także umożliwił im poznanie różnych typów rzemiosła, co wpłynęło na ich rozwój kulturalny i gospodarczy. Baraga starał się odwieść Indian od alkoholu – chcąc dawać dobry przykład sam ślubował abstynencję. Wskutek swoich działań popadł w konflikt z władzami żądnymi terytoriów indiańskich, toteż musiał się przenieść do La Pointe nad Jeziorem Górnym.

W roku 1852 papież Pius IX mianował Friderika Baragę biskupem. Wyświęcił go arcybiskup Purcel w listopadzie 1853 w Cincinnaty. Za siedzibę swojego biskupstwa Baraga wybrał miasteczko Sault Sainte Marie. Wraz z kilkoma duchownymi pracował na terenie pięciokrotnie większym od biskupstwa lublańskiego. Tytuł biskupa w niczym nie zmieniał jego sposobu życia: zawsze w lecie na kanu, zimą zaś pieszo odwiedzał plemiona indiańskie, rozrzucone na olbrzymim terenie. Nigdy nie szczędził sił, gdy chodziło o ratowanie dusz. Ciągle był w drodze – w deszczu, śniegu, czy mrozie. Pieszo przemierzał setki kilometrów; pewnego razu podczas bardzo mroźnej zimy przeszedł ponad 90 kilometrów, aby ochrzcić umierające dziecko.

Dla Indian był jednocześnie kapłanem, proboszczem, katechetą i biskupem. Nigdy nikomu nie narzucał wiary – nauczał Indian i pomagał im, także materialnie. Nie dziwi zatem to, że w czasie jego pracy misyjnej prawie 25 000 Indian nawróciło się na wiarę chrześcijańską. Aby uzyskać pieniądze dla swoich podopiecznych oraz na budowę kościołów, Baraga dwukrotnie odwiedził Europę w latach 1836-37 oraz 1853. W roku 1866 przeniósł siedzibę swojego biskupstwa do Marquette, gdzie zmarł 19 stycznia 1868 roku.

Początkowo nauczał i głosił kazania po francusku, z pomocą indiańskiego tłumacza. Szybko jednak nauczył się języka plemion Otawa i Czipewa, i zaczął szerzyć wiarę w języku ludzi, wśród których przebywał. Napisał dla Indian sześć książek. Do najważniejszych należą modlitewnik w języku Czipewa i Katolik enanciad – streszczenie nauki Kościoła Katolickiego. Baraga jest również autorem słownika oraz pierwszej gramatyki języka Indian Czipewa, napisanej po francusku, później wydanej także w języku angielskim. Podczas pobytu w La Pointe napisał książkę Geschichte, Charakter, Sitten und Gebräuche der nordamerikanischen Indier. Dzieło, którego słoweński przekład ukazał się dopiero w 1970 roku, to monografia z zakresu etnologii, będąca pierwszą książką słoweńskiego autora opisującą inna kulturę. Podczas swojej pierwszej wyprawy do Europy Baraga podarował muzeum w Kranju kolekcję przedmiotów zebranych podczas pobytu wśród Indian Czipewa.

Słoweński misjonarz był tak znaczącą postacią pogranicza kanadyjsko – amerykańskiego, że w stanie Michigan leżący nad Jeziorem Górnym okręg, gdzie pracował w latach 1843-53, nosi nazwę Baraga.

Bibliografia:
www.posta.si/Namizje.aspx?tabid=217&artikelid=3677