Powrót do

Moje miejsce urodzenia

dodany: 01.11.2001 | autor: Irena Szkandera - UP Ołomuniec

Na wschodnim zboczu uroczej góry Kozubowej przykucnęła maleńka, malownicza osada Jasienie. Nie można jej znaleźć nawet na najbardziej dokładnych mapach, ponieważ od dawien dawna jest częścią Nawsia. A jednak tu najpiękniej śpiewają wiosną ptaszki, łąki pokryte są najcudowniej kwitnącymi i pachnącymi kwiatami, a bystry górski potok Czarny jest dziwnie tajemniczy od stycznia aż do grudnia. Tę malowniczą dolinę, ten skrawek Zaolzia, kocham całym swym sercem, jest to przecież miejsce mego urodzenia. Wydaje mi się, że znam tu każdy kamyk na drodze, każdy jej zakręt i każde drzewo w pobliskim lesie. Świadkiem dawnych czasów są drewniane chałupy ukryte wśród wysokich drzew, między którymi poczesne miejsce zajmowały dawniej jasienie (jesiony) i stąd chyba wywodzi się nazwa osady. Oczywiście, zmieniło się oblicze wioski, zmienili się jej obywatele. Przybyło wiele nowocześnie urządzonych domków jednorodzinnych, jest elektryczność i telefon, wiele samochodów, od wiosny do późnej jesieni kwitnące rabaty wokół domków. I oczywiście nie są to tylko rolnicy, gazdowie i parobcy, ale jest bardzo wielu absolwentów szkół średnich, są inżynierowie, lekarze, prawnicy, nauczyciele, ślusarze, elektrycy.

Piękno mego miejsca urodzenia tkwi nie tylko w zdobyczach współczesnej cywilizacji, ale i w dziele umysłów i rąk naszych przodków, toteż nie może być tylko historią wepchaną w kąt. Należy otworzyć jej na oścież drzwi, by ukazała serce, upodobanie i zdolności naszych dziadków i pradziadków. O tym jak ciężkie było życie ludu góralskiego w dawnych czasach, kiedy nie było prawie zarobku, a ziemia kamienista nie chciała rodzić. Krowa, koń, owca była dla górali większym skarbem aniżeli własne dziecko... Ludność wiejska Śląska Cieszyńskiego napływała do swych obecnych siedzib z dwóch zasadniczych kierunków - dolinami z zachodu i grzbietami Karpat ze wschodu. Pierwszym typem osadnictwa było osadnictwo rolne, drugim rodzajem osadników byli pasterze owiec i bydła. Była to ludność pochodzenia wołoskiego, przynoszących elementy kultury wszystkich napotkanych grup ludności - Humanów, Rusinów, Słowaków - prowadzili oni gospodarkę pasterską i sałaszniczą. Osadnicy wołoscy nie przybyli w dużych grupach, ale wywarli znaczny wpływ na tę część ludności rolniczej, z którą się zetknęli. Ludność dziesiątkowana była przez gruźlicę i tyfus plamisty, nędzne zarobki pochłaniała wódka. W zadziwiająco dobrym stanie przetrwała jednak dawna kultura społeczna, poczucie solidarności i wzajemnej pomocy sąsiedzkiej po dziś dzień. Jak wynika z opowiadań starych ludzi, piękne to były czasy, kiedy owce pasły się na łakach przy wspólnych szałasach. I właściwie historia mej wsi rodzinnej istnieje głównie w formie ustnej, na papierze można znaleźć tylko bardzo skromne dane przy opisach historii sąsiednich wsi, miasta Jabłonkowa.

Wszelkie postępowe zmiany ogólnego charakteru znalazły wierne odbicie w rozwoju Jasienia. W 1926 roku otwarto polską i czeską szkołę podstawową. Polska szkoła już przeszło 20 lat nie służy swemu celowi, ale śmiech dzieci w jej siedemdziesięcioletnich ścianach nie umilkł, ponieważ jest to obecnie ośrodek DZiM z Jabłonkowa. Historię tego budynku z wieżyczką znam tylko z opowiadań, ale wiem, że szkolny dzwonek w tamtych odległych latach zwoływał uczniów i obwieszczał, by zamykali bydło i szli do szkoły. Że nie gdzie indziej, ale w tej właśnie szkole było centrum całego życia społecznego mej wsi. Za sprawą nie kogo innego, tylko polskich nauczycieli została w 1932 roku, w przeciągu 3 miesięcy wybudowana Strażnica, którą w 1956 roku wspólnymi siłami mieszkańców przebudowano na Dom Kultury z dużą salą i sceną.

Może ktoś kocha miasto, piękne szerokie ulice, duże domy... Ja nie, ja z całego serca kocham wspaniałą dolinę pod Kozubową, która cianie się wzdłuż Czarnego Potoku. Jest inny, ale zawsze mój i wspaniały zimą, czy też latem. Myślę, że nawet ptaszki u nas śpiewają piękniej i zawsze na wiosnę chętnie wracają do najpiękniejszego zakątka mej ojczyzny - do Jasienia.