Powrót do

Avtomobili (si)

dodany: 11.10.2004 | przygotowała: Anna Gapa

Avtomobili to niezwykły zespół z Novej Gorici. W 1984 r. świat punkowy zmieniał się i unowocześniał, ale Avtomobili byli obojętni na te przeobrażenia. Robili takie niespodzianki, jakich fani oczekiwali w wyposażeniu bez gitary, z bardzo równym i melancholijnym wokalem i takimi też melodiami. Pracowali jako zagrzebski zespół z wieloma osiągnięciami, ale czasem byli prawdziwie po bałkańsku pełni życia. Słoweńska zaś była dokładność kompozycji i przede wszystkim wykonanie, także na żywo.

Pierwsza płyta zatytułowana Mjesec je opet pun była tylko muzyczną notatką z tego, co Avtomobili grali na koncertach. Ostry rytm, powtarzające się wokalne i instrumentalne frazy, a przede wszystkim dobre teksty proponowały jugosłowiańskiej publiczności poważną i godną szacunku twórczą grupę, która nie przyjechała z jakiejś metropolii, ale z prowincji. Novac stał się radiowym hitem. Ona nosi uniformu rozgrzewała do czerwoności publiczność na koncertach. Zaś niektórzy sądzą, że to Dali je ovo kraj jest najlepszym przebojem grupy. W 1985 r., czyli rok po wydaniu pierwszego albumu, nieoczekiwanie wyszła druga płyta: Dugo toplo ljeto. Zazwyczaj jest tak, że zespół po pierwszej udanej płycie wydaje drugą, na której są niezamieszczone kawałki z pierwszej płyty, a także jakieś nowe przeboje. Jednak u Avtomobilów tak nie było. Druga płyta była lepsza od pierwszej. Było tam doskonałe muzycznie współgranie pianina i saksofonu, co stworzyło rozpoznawcze brzmienie grupy, będący solidną produkcją Tomaža Domiclja, pięknie oprawioną w album. Słabością tej płyty może być to, że nie ma na niej jakiegoś klasycznego przeboju, dzięki któremu płyta odniosłaby sukces. Przyznać jednak trzeba, że nie ma też na tym krążku ani jednego słabszego utworu, nie ma piosenek stworzonych na siłę. W radiu najczęściej puszczane były: Dugo toplo ljeto i Male igre noču. Jednak w ogóle nie było prawdziwie promocyjnego nadawania muzyki Avtomobilów. Bardziej chodziło o fakt, że słoweńskiej dobrej jakościowo muzyki było zawsze zbyt mało i tak też redaktorzy muzyczni chcąc niechcąc, sięgali po Avtomobilów. W rodzinnych stronach oraz na całych Bałkanach śledzono ich koncerty, nagrody, krytykę i różne muzyczne spotkania. Ogólna ocena była: Avtomobili są cenną rzeczywistością naszego rocka, całkiem inną od zespołów z list przebojów i od tych, którzy grając w garażach wyrażają swój gniew. Trochę be-bopu, jazzu, funky i dużo rockowych manier we krwi - to była muzyka Avtomobil'ów. Krótko mówiąc było to zbyt wiele, żeby słoweńskie dziewczęta siusiały w majtki z zachwytu i zbyt mało, żeby chłopcy pod wpływem ich muzyki rozbijali sale, w których odbywały się koncerty.

Na trzecią płytę, zatytułowaną Krenimo, Avtomobili przeznaczyli dużo czasu, co jest także zrozumiałe, bo przecież musieli po wybuchu wulkanu twórczości pierwszych dwóch płyt, przejść na bardziej zorganizowane i rutynowe układanie nut, akordów, rytmów i słów. Saksofon zastąpiła gitara i takich właśnie Avtomibili znamy do dziś. Album Krenimo wyszedł w 1987 r. i to w dwóch wersjach: słoweńskiej i serbochorwackiej. Avtomobili zrozumieli, że w Słowenii nie obejdzie się bez słoweńskich tekstów, więc napisali piosenki w obu językach. O dziwo wersje serbochorwackie były bardziej przekonujące, co trzeba przypisać temu, że ludzie byli od zawsze przyzwyczajeni słuchać ich w jednym języku. Bez względu jednak na to album jest znakomity.

Avtomobili dość dobrze przeżywali zmiany składu grupy, zyskali odporność i stanowczość, a piosenki stały się jeszcze bardziej rockowe. Utwory Krenimo i Ovaj grad pokazują nam, w którą stronę grupa zwróci swoje twórcze żagle. Jednak trudno jest umieścić ich w którymkolwiek gatunku muzyki.

W ostatnich latach przytrafiło im się to, co przydarza się wielu grupom: gdy wydawało się, że najlepszy okres już za nimi, zaczęły na nowo interesować się nimi media i publiczność. Krenimo to album, na którym zespół dopełnił okres swojej ponadnarodowości. Zaczęły pojawiać się także różnice w samym rock'n'rollu. Każdy po prostu musiał skupić się na swoim własnym podwórku. Avtomobili w związku z tym przeżyli wyjątkowy rozwój, bowiem z jugosłowiańskiego stali się najpierw novogorickim, a dopiero potem słoweńskim zespołem. I jak to się zazwyczaj dzieje, zespół dzięki temu rozwojowi coś zyskał, ale i stracił.