Powrót do

Skalpel, proszę!

(Skalpel, prosim!, cs, 1985, 114 min.)

Reżyseria: Jirí Svoboda
Scenariusz: Jirí Svoboda, Václav Nývlt
Zdjęcia: Vladimír Smutný
Muzyka: Jozef Revallo
Obsada: Miroslav Macháček, Jana Brejchová, Radoslav Brzobohatý, Vera Galatíková, Radovan Lukavský, Ondřej Pavelka

Film Skalpel, proszę! powstał na motywach powieści Vitalij Stýbovej o tym samym tytule, która odniosła niesamowity sukces czytelniczy. Akcja toczy się w środowisku pracowników kliniki neurochirurgicznej, renomowanej placówki, gdzie przeprowadzane są operacje mózgu. Tematem przewodnim filmu jest dylemat moralny profesora, który musi zdecydować, czy poddać małego chłopca ciężkiej i ryzykownej operacji. Wiąże się to z koniecznością dokonania wyboru między kilkoma procentami nadziei i prawie całkowitą pewnością profesjonalnej porażki. Na tym tle toczą się losy pozostałych członków zespołu lekarskiego – bo również ci profesjonaliści są ludźmi, przeżywają osobiste tragedie, porażki i zwycięstwa. Fabuła w dużej mierze jest retrospekcją, która przebiega przed oczami profesora w czasie niespokojnego snu przed przeprowadzeniem operacji.
Jirí Svoboda jest jednym z tych, którzy potrafią dokładnie wyczuć gatunek dzieła – udało mu się wesprzeć ważki temat profesjonalną realizacją, w której dominują charakterystyczne dla filmów tego reżysera udane kreacje aktorskie i wysoki poziom pracy operatora. Chociaż temat wiązał się z takim ryzykiem, twórca ustrzegł się tanich chwytów. Reżyser daleki jest od sentymentalizmu, tak samo jak profesor, którego oczami widziane są wszystkie postacie. Ten atrakcyjny dla widza film pozwala zajrzeć do wnętrza człowieka i stanowi pełen humanizmu obraz. Podejmuje problem etyki zawodu lekarskiego. Pomimo oszczędności środków wyrazu przepełniony jest silnymi emocjami.