Powrót do

-> strona g³ówna

Rok diab³a

(Rok ïábla, cz, 2002, 88 min.)


Re¿yseria: Petr Zelenka
Scenariusz: Petr Zelenka
Zdjêcia: Miro Gábor
Muzyka: Jarek Nohavica, Èechomor, Karel Holas
Monta¿: David Charap
Obsada: Jarek Nohavica, Karel Plíhal, František Èerný, Karel Holas i grupa Èechomor, Jaz Coleman …

Film Petera Zelenki mia³ swoj¹ premierê w Czechach w marcu 2002 roku, w Polsce jego premiera odby³a siê ju¿ 21. listopada. Film ten zdoby³ g³ówn¹ nagrodê na Miêdzynarodowym Festiwalu Fimowym w Karlovych Varach i by³ najczêœciej ogl¹danym filmem 2002 roku w Czechach. Œcie¿ka dŸwiêkowa do tego filmu uzyska³a tytu³ platynowej p³yty. W Polsce dzie³o Petera Zelenki wziê³o udzia³ w paŸdzierniku 2002 roku w Warszawskim Miêdzynarodowym Festiwalu Filmowym, na którym w ankiecie przeprowadzonej wœród widzów zajê³o szóste miejsce wœród 135 filmów przedstawianych na festiwalu.
Rok diab³a to film, w którym ka¿da z postaci ma swojego anio³a stró¿a: dla Jana Holmana, alkoholika, który pokona³ swój na³óg jest nim Jaromír Nohavica - czeski pieœniarz, walcz¹cy z alkoholizmem. Dla Nohavicy z kolei anio³em jest Karel Plíhal - poeta i przyjaciel Jarka, zaœ dla grupy Èechomor - Jaz Coleman, dyrygent orkiestry symfonicznej.
Jak w przypadku wszystkich filmów Zelenki, równie¿ i treœæ omawianego trudno opisaæ. Film jest paradokumentem, mistyfikacj¹, gorzk¹ komedi¹, dzie³em z pogranicza absurdu. Niebanalne pomys³y re¿ysera w po³¹czeniu z muzyk¹ Èechomoru oraz postaci¹ Jarka Nohavicy daj¹ niezwyk³¹ kompozycjê, z g³êbokim przes³aniem ukrytym pod otoczk¹ humoru i groteski. Jedyny w swoim rodzaju film budz¹cy œmiech, pod którym kryje siê nie³atwe przes³anie, niejednokrotnie gorzka prawda. Realne wydarzenia mieszaj¹ siê tutaj z cudami i zjawami, a to, co powa¿ne miesza siê z tym, co absurdalne i nieprawdopodobne. Co ma na celu tak zwariowana mieszanka?
Film pe³ny magii, niezwyk³oœci, niebanalna zachêta do spojrzenia na œwiat przez okulary w kratkê. Tu wszystko jest mo¿liwe. Ka¿dego dnia mo¿e staæ siê cud… niezwykli ludzie, po œmierci, zmieniaj¹ siê w chmurê iskierek… Ka¿dy prze¿ywa swoj¹ indywidualn¹ przemianê wewnêtrzn¹, w drodze do spe³nienia marzeñ i celów. Z drugiej strony poznajemy nie³atw¹ prawdê o tym, ¿e sami jesteœmy bezradni. Takie wartoœci jak przyjaŸñ s¹, pomimo up³ywaj¹cego czasu, nadal aktualne, potrzebne ka¿demu cz³owiekowi, ka¿demu z nas.
Dla mnie film Petera Zelenki to jedno z tych dzie³, do których wróciæ mo¿na zawsze, film, który odpowiada na pytania m³odego cz³owieka - co robiæ dalej? I cz³owieka trochê starszego - jak sobie z TYM wszystkim poradziæ? Dla mnie to niew¹tpliwie film o tym, ¿e nadziejê nale¿y mieæ zawsze, poniewa¿ pomaga ona przebrn¹æ przez najgorsze nawet trudnoœci.

Ania Szuster